Help:Lijsten
 |
Let op: Als u deze pagina bewerkt, gaat u akkoord met het vrijgeven van uw bijdragen onder de CC0. Zie Helppagina’s Publiek Domein voor meer informatie. Sommige oude revisies van deze pagina zijn geïmporteerd onder de CC BY-SA licentie. Alleen nieuwe bijdragen zijn publieke domein. |
|
Deze pagina gaat over het maken van lijsten in MediaWiki.
De basis
MediaWiki biedt drie soorten lijsten: ongeordende lijsten, geordende lijsten en definitielijsten.
Bespreking
- Ongeordende lijsten
- Elk item is op een nieuwe lijn die begint met een sterretje
*bijvoorbeeld* item. - Geordende lijsten
- Elk item is op een nieuwe lijn die begint met een hash
#bijvoorbeeld# item. - Definitielijsten
- Elk item bestaat uit twee delen: de term en de beschrijving
- De term staat op een nieuwe regel die begint met een puntkomma, bijvoorbeeld
; term. - De beschrijving volgt op dezelfde regel na een dubbele punt, bijv. ;
; term : beschrijving, - of de beschrijving begint zijn eigen regel met een dubbele punt. Bijv.
: beschrijvingen(er kunnen meerdere beschrijvingen per term zijn, elk beginnend met een dubbele punt op een nieuwe regel).
Een beetje verder
In de volgende tabel vindt u enkele voorbeelden van beide methoden:
| Wikitext | Resultaat |
|---|---|
* Lijsten zijn makkelijk te maken: ** elke lijn begint * met een ster ** meer sterren betekenen *** diepere niveaus |
|
* Een nieuwe regel * in een lijst markeert het einde van de lijst. Natuurlijk * kunt u * opnieuw beginnen. |
markeert het einde van de lijst. Natuurlijk
|
# Genummerde lijsten zijn goed ## zeer georganiseerd ## makkelijk te volgen |
|
* U kunt ook ** lijnen breken<br>in lijsten<br>zoals zo |
|
; beschrijving of definitielijsten ; term: definitie ; puntkomma met term : dubbele punt met definitie |
|
; Gemengde definitielijsten ; item 1: definitie :; subitem 1 met term :: twee dubbele punten met definitie : subitem 2: dubbele punt met definitie ; item 2 : terug naar de hoofdlijst |
|
* Of maak gemengde lijsten *# en nest ze *#* zoals dit *#*; definities *#*: werk: *#*; appel *#*; banaan *#*: vruchten |
|
Meerdere regels in lijsten
Om het eenvoudig te maken, kunnen lijstelementen in de wiki-markering niet langer zijn dan een alinea. Een volgende lege regel zal de lijst beëindigen en de teller op geordende lijsten opnieuw instellen. Het scheiden van ongeordende lijstartikelen heeft meestal geen merkbare effecten.
Alinea's kunnen in lijsten worden gedwongen met behulp van HTML-tags.
Als u meer dan één regel tekst wilt plaatsen, voeg dan regeleinde teksten toe, <br /><br />, en u krijgt het gewenste effect.
Als u tekst in <p>...</p> inpakt, wordt die tekst weergegeven in een nieuwe alinea, die op zijn eigen regel begint wanneer deze wordt weergegeven.
Doorgaan met een lijstitem na een subitem
In HTML kan een lijst item meerdere sublijsten bevatten, niet noodzakelijkerwijs aangrenzend; dus kunnen er delen van het lijstitem niet alleen voor de eerste sublijst staan, maar ook tussen sublijsten, en na de laatste. In wiki-syntaxis volgen sublijsten echter dezelfde regels als secties van een pagina: het enige mogelijke deel van het lijstelement dat niet in sublijsten is, is vóór de eerste sublijst.
In het geval van een ongenummerde lijst op het eerste niveau in wikitextcode kan deze beperking worden ondervangen door de lijst op te splitsen in meerdere lijsten; ingesprongen tekst tussen de deellijsten kan visueel dienen als onderdeel van een lijstitem na een sublijst; dit kan echter, afhankelijk van CSS, een lege regel voor en na elke lijst opleveren, in welk geval voor de uniformiteit elk lijstitem op het eerste niveau een aparte lijst kan worden.
Genummerde lijsten illustreren dat wat eruit zou moeten zien als één lijst, voor de software uit meerdere lijsten kan bestaan; Ongenummerde lijsten geven een overeenkomstig resultaat, behalve dat het probleem van het herstarten met 1 niet van toepassing is.
| Wikitext | Resultaat |
|---|---|
<ol>
<li>lijst item A1
<ol>
<li>lijst item B1</li>
<li>lijst item B2</li>
</ol>doorlopend lijstitem A1
</li>
<li>lijst item A2</li>
</ol>
|
|
| vs. | |
#lijstitem A1 ##lijstitem B1 ##lijstitem B2 #:doorlopend lijstitem A1 #lijstitem A2 |
|
Een niveau dieper, met een sublijstitem dat doorgaat na een subsublijst, krijgt u nog meer witregels; Dit heeft echter geen gevolgen voor het vervolg van de lijst van het eerste niveau:
| Wikitext | Resultaat |
|---|---|
#lijstitem A1 ##lijstitem B1 ###lijstitem C1 ##:doorlopend lijstitem B1 ##lijstitem B2 #lijstitem A2 |
|
Zie ook m:Template:List demo.
Het is mogelijk om ongenummerde opsommingstekens in te sluiten bij genummerde items:
| Wikitext | Resultaat |
|---|---|
# list item A #* nested bullet A1 #* nested bullet A2 # continuing list item B #* nested bullet B1 #* nested bullet B2 |
|
Het lijsttype wijzigen
Per lijst
Het lijsttype (wat voor type marker verschijnt vóór het lijstitem) kan in CSS worden gewijzigd door de eigenschap list-style-type in te stellen:
| Wikitext | Resultaat |
|---|---|
<ol style="list-style-type:lower-roman">
<li>Over de auteur</li>
<li>Voorwoord bij de eerste editie</li>
<li>Voorwoord bij de tweede editie</li>
</ol>
|
|
<ol style="list-style-type:lower-alpha">
<li>Over de auteur</li>
<li>Voorwoord bij de eerste editie</li>
<li>Voorwoord bij de tweede editie</li>
</ol>
|
|
Website breed
De standaard #, ##, ### wikitext kan naast CSS in MediaWiki:Common.css worden gebruikt om het gebruikelijke systeem van genummerde lijsten te produceren (1, 2, 3; dan a, b, c; dan i, ii, iii):
ol {
list-style-type: decimal;
}
ol li > ol {
list-style-type: lower-alpha;
}
ol li > ol li > ol {
list-style-type: lower-roman;
}
De eerste ol hierboven is de standaard, dus niet nodig tenzij een ander stijltype voor de lijst nodig is.
| Wikitext | Resultaat |
|---|---|
#list item A1 ##list item B1 ###list item C1 ###list item C2 ##list item B2 #list item A2 |
|
Extra inspringing van lijsten
In een genummerde lijst in een groot lettertype worden in sommige browsers niet meer dan twee cijfers weergegeven, tenzij extra inspringen wordt toegepast (als er meerdere dubbele punten zijn: voor elke dubbele punt). Dit kan met CSS:
ol { margin-left: 2cm}
of anders, zoals hieronder.
| Wikitext | Resultaat | Opmerkingen |
|---|---|---|
:#abc :#def :#ghi |
|
Een lijst met één of meer regels die beginnen met een dubbele punt creëert een beschrijvinglijst zonder definitie termen, en met de items als definitie beschrijvingen, dus gedraaid. Als de dubbele punten echter voor de codes "*" of "#" van een ongeordende of geordende lijst staan, wordt de lijst als één definitie beschrijving behandeld, zodat de hele lijst in indelingen wordt opgenomen. |
<ul>
<ol>
<li>abc</li>
<li>def</li>
<li>ghi</li>
</ol>
</ul>
|
|
MediaWiki vertaalt een ongeordende lijst (ul) zonder lijstitems (li) in een div met een $margin-links, waardoor de inhoud inspringt. Dit is de meest veelzijdige methode, omdat het mogelijk is om met een ander getal dan 1 te beginnen, zie hieronder. |
<ul>
#abc
#def
#ghi
</ul>
|
|
Zoals hierboven, met de inhoud van de "ongeordende lijst zonder lijstitems", die zelf een geordende lijst is, uitgedrukt met #-codes. De geproduceerde HTML, en dus de weergave, is hetzelfde. Dit is de aanbevolen' methode bij het starten van de lijst bij 1. |
Beginwaarde opgeven
Het is mogelijk om een beginwaarde te specificeren met HTML-syntaxis.
<ol start="9">
<li>Amsterdam</li>
<li>Rotterdam</li>
<li>Den Haag</li>
</ol>
|
|
Of:
<ol>
<li value="9">Amsterdam</li>
<li value="8">Rotterdam</li>
<li value="7">Den Haag</li>
</ol>
|
|
Vergelijking met een tabel
Naast automatische nummering, past de genummerde lijst ook de inhoud van de posten in overeenstemming, vergelijkbaar met het gebruik van de syntaxis van de tabel:
{|
|-
| align=right | 9.|| Amsterdam
|-
| align=right | 10.|| Rotterdam
|-
| align=right | 11.|| Den Haag
|}
geeft:
| 9. | Amsterdam |
| 10. | Rotterdam |
| 11. | Den Haag |
Deze niet-automatische nummering heeft het voordeel dat indien een tekst naar de nummers verwijst, het invoeren of verwijderen van een item de verwijzing klopt als tenminste niet het gebruikte nummer wordt verwijderd.
Lijsten met meerdere kolommen
Zie ook Template:Col-begin, Template:Col-break, Template:Col-end.
Lijst met opsommingstekens met meerdere kolommen
<div style="column-count:2">
* appel
* tapijt
* geografie
* berg
* nergens
* post
* gerapporteerd
* toast
</div>
geeft:
- appel
- tapijt
- geografie
- berg
- nergens
- post
- gerapporteerd
- toast
<div style="column-count:3">
* appel
* tapijt
* geografie
* berg
* nergens
* post
* gerapporteerd
* toast
</div>
geeft:
- appel
- tapijt
- geografie
- berg
- nergens
- post
- gerapporteerd
- toast
Genummerde lijst met meerdere kolommen
<div style="column-count:3">
#appel
#tapijt
#geografie
#berg
#nooit
#post
#ragged
#toast
</div>
geeft:
- appel
- tapijt
- geografie
- berg
- nooit
- post
- ragged
- toast
Hieronder wordt een startwaarde gespecificeerd, met HTML-syntaxis (voor de eerste kolom kan hetzij wiki-syntax of HTML-syntaxis worden gebruikt).
In combinatie met het extra inspringen dat in het vorige gedeelte is uitgelegd:
{| valign="top"
|-
|<ul><ol start="125"><li>a</li><li>bb</li><li>ccc</li></ol></ul>
|<ul><ol start="128"><li>ddd</li><li>ee</li><li>f</li></ol></ul>
|}
geeft
|
|
Met behulp van m:Template:multi-column numbered list kan de berekening van de startwaarden geautomatiseerd worden, en alleen de eerste startwaarde en het aantal items in elke kolom behalve de laatste moeten worden gespecificeerd. Het toevoegen van een item aan een kolom of het verwijderen van een item uit een kolom vereist dat slechts één nummer, het aantal items in die kolom, wordt aangepast in plaats van de startnummers voor alle daaropvolgende kolom te veranderen.
{{Multi-column numbered list|125|a<li>bb<li>ccc|3|<li>ddd<li>ee<li>f}}
geeft:
|
|
{{Multi-column numbered list|lst=lower-alpha|125|a<li>bb<li>ccc|3|<li>ddd<li>ee|2|<li>f}}
geeft:
|
|
|
{{Multi-column numbered list|lst=lower-roman|125|a<li>bb<li>ccc|3|<li>ddd<li>ee|2|<li>f}}
geeft:
|
|
|
{{Multi-column numbered list|lst=disc||a<li>bb<li>ccc||<li>ddd<li>ee||<li>f}}
geeft:
|
|
|
Gestroomlijnde stijl of horizontale stijl
Het is ook mogelijk om korte lijsten te presenteren met behulp van een zeer eenvoudige opmaak, zoals:
''Titel van de lijst:'' voorbeeld 1, voorbeeld 2, voorbeeld 3
Titel van de lijst: voorbeeld 1, voorbeeld 2, voorbeeld 3
Deze stijl vereist minder ruimte op de pagina en heeft de voorkeur als er slechts een paar vermeldingen in de lijst zijn, het gemakkelijk te lezen is en een direct bewerken punt is niet nodig. De lijst moet beginnen met een kleine letter, tenzij het een eigen naamwoord is.
Tabellen
Een tabel met één kolom lijkt erg op een lijst, maar het maakt sorteren mogelijk. Als de wikitex zelf al met dezelfde sorteertoets is gesorteerd, is dit voordeel niet van toepassing. Een tabel met meerdere kolommen maakt het mogelijk om op elke kolom te sorteren.
Zie ook Wanneer tabellen gebruiken.
Ongeordende lijsten veranderen in geordende lijsten
Met de CSS
ul { list-style: decimal }
ongeordende lijsten worden veranderd in geordende lijsten. Dit geldt (voor zover de CSS-selector dit niet beperkt) voor alle ul-lijsten in de HTML-broncode:
- die geproduceerd met *
- die met
<ul>in de wikitext - die geproduceerd door het systeem
Aangezien elke speciale pagina, net als andere pagina's, een class heeft op basis van de paginanaam, kan men voor elk type afzonderlijk aangeven of de lijsten geordend moeten worden. Zie ook Gebruikersbijdragen en Verwijzingen naar deze pagina.
Het lijkt echter niet mogelijk om alle paginageschiedenislijsten geordend te maken (tenzij men alle lijsten geordend maakt), omdat de classname gebaseerd is op de pagina waarvoor de geschiedenis wordt bekeken.
Zie ook
- Wikipedia help over lijsten
- Module:Sort definition list - Een Scribunto module die het mogelijk maakt om definitielijsten te sorteren op de term gedefinieerd, handig op meertalige wiki's.